استفاده از مدل کامپیوتری swacrop جهت ارزیابی رشد گیاه سیب زمینی

بررسی شدت رشد و تخمین میزان بیوماس تحت تاثیر فاکتورهای مختلف محیطی از مدتها قبل مورد توجه محققین مختلف بوده و امکان بهره گیری از آن برای درک بهتر سیستم های بیولوژیکی و پیش بینی وقایع درون این سیستمها استفاده از مدلهای ریاضی اهمیت بیشتری پیدا کرده است . هنر ساختن مدلهای ریاضی بوسیله برنامه های کامپیوتر را شبیه سازی کامپیوتری نامند که از سالهای 1970 کاربرد این نوع شبیه سازی در تفسیر پدیده های زیستی رایج گردیده است . امروزه تعداد زیادی مدل برای اهداف مختلف منجمله رشد ارائه گردیده است . بطور مثال، مدل swacrop که جهت تخمین میزان بیوماس و رشد گیاه سیب زمینی solanum - tuverosum l. به عنوان چهارمین محصول مهم جهان نوشته شده است . مدل کامپیوتری swacrop در سال 1982 از ترکیب دو مدل بیلان آبی خاک swatre و تولید محصول cropr توسط feddes و همکاران نوشته شده است . جهت بررسی نتایج مدل و مقایسه با واقعیت 6 واریته سیب زمینی انتخاب و درفروردین ماه سال 1370 درمزرعه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان با طرح آماری بلوکهای کامل بلوکهای کامل تصادفی کاشته شد. پارامترهای مختلف که مبین رشد گیاه و مورد نیاز مدل نیز میباشند نظیر شاخص سطح برگ ، مقدار پوشش سطح زمین توسط گیاه وزن تر و خشک بخشهای مختلف ، عمق ریشه و ارتفاع گیاه در فواصل زمانی متوالی (هر هفته یکبار) در حین کاشت تا برداشت اندازه گیری و ضمن تجزیه و تحلیل این پارامترها روند تغییرات آنها نسبت به زمان در طی دوره رویش گیاه تعیین گردید. با استفاده از اطلاعات هواشناسی روزانه، اطلاعات مربوط به پارامترهای خاک و پارامترهای مربوط به گیاه فایلهای ورودز مورد نیاز مدل swacrop تدارک دیده شد. سپس برنامه اجرا و نتایج با داده های واقعی مقایسه گردید و مشخص شد که مدل فوق میزان تولید غده و بیوماس تشکیل شده در سیب زمینی بطور چشم گیری از حد واقعی کمتر تخمین می زند بطوری که گاهی مقدار تخمین 70 درصد کمتر از واقعیت است . از دلایل تخمین کمتر توسط مدل می توان (الف) تخمین کمتر از واقعیت مقدار تعرق که پایه محاسبات مقدار بیوماس تولید شده است ، (ب) عدم وجود مقدار واقعی برای پارامتر ماکزیمم کارآیی نیاز آبی برای منطقه مورد مطالعه و بهره گیری از مقادیر غیرواقعی پیشنهادی، (ج) تخمین کمتر اندیکس سطح برگ در تابع lai(sc) توسط مدل وقتی که تاج پوشش به مقدار ماکزیمم می رسد را دانست . با عنایت به مطالب فوق می توان نتیجه گرفت که مدل swacro گرچه در برگیرنده اثر فاکتورهای مختلف اقلیم، آب - خاک و گیاه در تخمین میزان ماده تولید شده در گیاه می باشد لیکن نیاز است در بعضی پارامترها تغییراتی داده شود تا بتواند مقادیر تخمین به مقادیر واقعی نزدیک شود.